2011-07-19

Değer artış kazancı (2010-GVK-Mük.80-14) Hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü

 

	TARİH	:	19.07.2011
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-Mük.80-14-567
	KONU	:	Değer artış kazancı (2010-GVK-Mük.80-14) Hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; … Sanayii Site arsasında yer alan ve işletmenize kayıtlı olmayan … ada parsel numaralı 1000 m² arsayı 31.05.2006 tarihinde iktisap ettiğiniz, aynı adreste … ada parsel numaralı 1000 m²'lik arsayı da parça parça olarak 910 m²'sini 13.06.2006 tarihinde, 71 m²'sini 31.05.2006 tarihinde, 19 m²'sini de 16.03.2007 tarihinde iktisap ederek bu tarih itibariyle üç parçaya ait arsa tapularınızın yerine tek bir tapunun düzenlendiğini, söz konusu özelge talep formunuza ek olarak ilgi (b) de kayıtlı dilekçenizde de 44818/4 numaralı ada parsel içinde yer alan 3 hissenin imarlı olduğunu belirterek söz konusu toplam 2000 m²'lik arsanızın aynı tarihte aynı kişiye tek bir seferde satış yapılması durumunda vergilendirmenin nasıl olacağı ve ilk iktisap tarihi olarak hangi tarihin alınacağı hususlarında görüş talep etmektesiniz.

193 sayılı GVK.nun "Değer Artışı Kazançları" başlıklı Mükerrer 80. maddesinde;

 

"Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır.

…

6. İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70. maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tabi çiftçilerin zirai istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak (5615 sayılı kanunun 5. maddesiyle değişen ibare Yürürlük; 01.01.2007 tarihinden geçerli olmak üzere 04.04.2007) beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından satın alınmış sayılır.).

Bu maddede geçen "elden çıkarma" deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder

Bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, 7.700 Türk Lirası gelir vergisinden müstesnadır."

Hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanunun Geçici 71. maddesinde ise;

 

"Bu Kanunun mükerrer 80. maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin uygulanmasına ilişkin olarak, 70. maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4), ve (7) numaralı bentlerinde sayılan ve 01.01.2007 tarihinden önce iktisap edilmiş olan mal (gerçek usulde vergilendirilen çiftçilerin zirai istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançların vergilendirilmesinde dört yıllık süre esas alınır."

Hükmüne yer verilmektedir.

Diğer taraftan GVK.nun Mükerrer 81. maddesinin birinci fıkrasında;

 

"Değer artışında safi kazancın elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle bulunacağı"

Hükme bağlanmış olup son fıkrasında ise;

 

"Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir.(5281 sayılı Kanunun 28. maddesiyle 01.01.2006 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere eklenen cümle. Yürürlük; 01.01.2006) Şu kadar ki, bu endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının % 10 veya üzerinde olması şarttır."

Hükmü yer almaktadır.

Öte yandan 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 704 ve 705. maddelerine göre taşınmaz mülkiyetinin konusuna giren gayrimenkulün mülkiyetinin kazanılması, tapuya tescille doğacağından iktisap tarihi olarak, tapu tescil tarihinin esas alınması gerekir.

… Site arsasında yer alan … ada parsel numaralı 1000 m² arsa ile … ada parsel numaralı 1000 m²'lik arsanın iktisap tarihinden başlayarak kanunda belirtilen süreler içinde topluca tek bir satış işlemi ile aynı kişiye satılması halinde elde edilen kazancın GVK.nun mükerrer 80. maddesine göre değer artış kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.

Yukarıda açıklanan hükümler çerçevesinde:

Parça parça farklı tarihlerde edindiğiniz, imarlı aynı ada içerisine düşen hisselerin birleştirilerek (her yeni hisse alışınızda eski tapularınıza Tapu Müdürlüğü tarafından el konulması nedeniyle) yenilenen 16.03.2007 tapu tarihli … ada parsel numaralı 1000 m²'lik arsanızla ilgili olarak; söz konusu imar uygulaması sonucunda herhangi bir cins tashihi yapılmaması durumunda, arsaların satın alma suretiyle iktisap edildiği 31.05.2006, 13.06.2006 ve 16.03.2007 tarihlerinin ilk iktisap tarihi olarak kabul edilmesi gerekmektedir. AncakGVK.nun geçici 71. maddesi gereğince … ada parsel numaralı 1000 m²'lik arsanın satıldığı tarihte, 1000 m²'lik arsayı oluşturan 71 m² arsa payı ve 910 m² arsa payının 01.01.2007 tarihinden önce iktisap edilmesi nedeniyle 4 yıllık sürenin, 01.01.2007 tarihinden sonra iktisap edilen 19 m² arsa payı için ise 5 yıllık sürenin geçmiş olması halinde söz konusu arsa paylarına isabet eden tutar için değer artış kazancı yönünden vergileme yapılmayacaktır.

Ayrıca; anılan … ada parsel numaralı arsanızda imar uygulaması sonucunda cins tashihi yapılması durumunda ise tapu tarihi olan 16.03.2007 tarihinin iktisap tarihi olarak kabul edilmesi ve 5 yıl içinde satılması halinde de satıştan elde edilen kazancın değer artış kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.