2011-08-19

TOKİ tarafından istimlak edilen kooperatif arsasına ilişkin bedelin, kooperatif amacı doğrultusunda kullanılması halinde muafiyetin bozulup bozulmayacağı Hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü

 

	TARİH	:	19.08.2011
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 5-1344
	KONU	:	TOKİ tarafından istimlak edilen kooperatif arsasına ilişkin bedelin, kooperatif amacı doğrultusunda kullanılması halinde muafiyetin bozulup bozulmayacağı Hk.

…

İLGİ: …

 

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı kurumlar vergisi mükellefi olduğunuzu, kooperatifinizin üyelerine konut yapmak amacıyla 2006 takvim yılında satın aldığı arsanın bir kısmının Toplu Konut İdaresince bedeli ödenmek sureti ile 2009 yılında istimlak edildiği, istimlak bedelinin ortaklara dağıtılmayıp kooperatifin amacı doğrultusunda kullanılacağı belirtilerek; vergilemenin nasıl olacağı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi hükmüyle kooperatifler kurumlar vergisi mükellefleri arasında sayılmış olmakla beraber aynı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde, tüketim ve taşımacılık kooperatifleri hariç olmak üzere, ana sözleşmelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve sadece ortaklarla iş görülmesine ilişkin hükümler bulunup, bu hükümlere fiilen uyan kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf olduğu hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde, kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançlarının % 75'lik kısmı; maddede belirtilen şartlar çerçevesinde kurumlar vergisinden müstesna tutulmuştur.

Bu istisna, satışın yapıldığı dönemde uygulanır ve satış kazancının istisnadan yararlanan kısmı satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulur. Ancak satış bedelinin, satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi şarttır. Bu süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline isabet eden istisna nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziya uğramış sayılır.

Ayrıca, 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "5.6.2.3.4.1. Kooperatiflerin durumu" başlıklı bölümünde, yapı kooperatiflerinin de önceki bölümlerde yapılan açıklamalar çerçevesinde söz konusu istisnadan yararlanabilmesinin mümkün olduğu; ancak istisna edilen kazancın özel bir fon hesabında tutulması, hiç bir şekilde ortaklara dağıtılmayarak kooperatif amaçları doğrultusunda kullanılması gerektiği belirtilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; kooperatifinizin 5520 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde belirtilen şartları sağlaması ve herhangi bir ortak dışı işleminin de bulunmaması halinde kurumlar vergisinden muaf tutulması gerekmekte olup aktifinde kayıtlı olan taşınmazın (arsanın) bir kısmının TOKİ (Toplu Konut İdaresi) tarafından istimlak edilmesi sonucu elde edilen kazancın ortaklara dağıtılmayıp kooperatif amaçları doğrultusunda harcanması halinde de bu işlem ortak dışı işlem sayılmayacak ve kurumlar vergisi muafiyetini etkilemeyecektir.

Öte yandan, muafiyet şartlarının sağlanamaması nedeniyle kurumlar vergisi mükellefi olmanız durumunda ise söz konusu taşınmazın istimlak edilmesi neticesinde elde edilen kazancın özel bir fon hesabında tutulması, hiç bir şekilde ortaklara dağıtılmayarak kooperatif amaçları doğrultusunda kullanılması şartıyla % 75'lık kısmı, 5520 sayılı Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi hükmü çerçevesinde kurumlar vergisinden müstesna tutulacaktır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.