2016-01-21

Temlikli olarak düzenlenen fatura tutarlarının tutulacak defterlerin tayininde dikkate alınıp alınmayacağı.

---

T.C. ÇORUM VALİLİĞİ Defterdarlık Gelir Müdürlüğü

 

	TARİH	:	21.01.2016
	SAYI	:	76071283-105-180[2015-5]-1
	KONU	:	Temlikli olarak düzenlenen fatura tutarlarının tutulacak defterlerin tayininde dikkate alınıp alınmayacağı.

 

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formu ve ek dilekçenizin tetkikinden; cep telefonu alım satımlarınıza ilişkin olarak faturaların temlikli olarak düzenlendiğinden bahisle, temlikli olarak düzenlenen bu fatura tutarlarının tutacağınız defterin tayininde dikkate alınıp alınmayacağı hususunda Defterdarlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 176 ncı maddesinde tüccarlar defter tutma bakımından iki sınıfa ayrılmış, I. sınıf tüccarların bilanço esasına göre, II. sınıf tüccarların işletme hesabı esasına göre defter tutacakları hüküm altına alınmıştır.

Mezkur Kanunun 177. maddesinde ise, "Aşağıda yazılı tüccarlar, I. sınıfa dahildirler:

1. Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı (01.01.2016 tarihinden itibaren) 168.000 lirayı veya satışlarının tutarı (01.01.2016 tarihinden itibaren) 230.000 lirayı aşanlar,

2. Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı (01.01.2016 tarihinden itibaren) 90.000 lirayı aşanlar;

3. 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı (01.01.2016 tarihinden itibaren) 168.000 lirayı aşanlar; …" hükmü yer almaktadır.

Maddede yazılı olan hadler 2016 takvim yılında tutulacak defterler tayininde dikkate alınacak olan hadlerdir. Diğer bir ifadeyle, 2015 yılı alım, satım veya gayrisafi iş hasılatı ile karşılaştırılacak olan ve Kanunun sınıf değiştirmeye ilişkin hükümleri ile birlikte dikkate alınacak hadlerdir.

Aynı Kanunun 180. maddesinde; "b) (II) nciden (I) inciye geçiş: İş hacmi bakımından II. sınıfa dahil tüccarların durumları aşağıda yazılı şartlara uyduğu takdirde bunlar bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak I. sınıfa geçerler.

1. Bir hesap döneminin iş hacmi 177. maddede yazılı hadlerden %20'yi aşan bir nispette fazla olursa veya,

2. Arka arkaya 2 dönemin iş hacmi 177. maddede yazılı hadlere nazaran %20'ye kadar bir fazlalık gösterirse." hükmü bulunmaktadır.

Öte yandan, Vergi Usul Kanununun 229. maddesinde, fatura, "satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika" şeklinde tanımlanmıştır. Hükümden anlaşılacağı üzere fatura, satılan emtia veya yapılan işe ilişkin bedelin ödenmiş olup olmadığına bakılmaksızın düzenlenmesi zorunlu olan tahakkuka ilişkin bir belgedir.

Bu itibarla, düzenlenen fatura üzerine temlikli olduğuna ilişkin şerh düşülmesinin Vergi Usul Kanununa göre tutulacak defterin tayini bakımından bir önemi bulunmamakta olup söz konusu fatura tutarları da dahil olmak üzere Kanunun 177. ve 180. maddeleri dikkate alınarak 2016 takvim yılında tutulacak defter belli edilmelidir.

Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.