2018-11-30

VAKIF YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA ÇALIŞMAKTA OLAN AKADEMİK PERSONELİN ENGELLİ İŞÇİ HESABINDA MUAF TUTULUP TUTULMAMASI

---

Bilindiği üzere; 4857 sayılı İş Kanununun 30. maddesinde “İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi veya 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu kapsamına giren ve askerlik hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malul sayılmayacak şekilde yaralananları meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler.” düzenlemesine yer verilmiştir. Belirtilen hükme göre elli veya daha fazla işçi çalıştıran işverenlerin engelli işçi çalıştırma yükümlülüğü vardır.

Vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışan akademik personelleri 2547 sayılı Yükseköğretim Kanuna tabi olup, Vakıf Yükseköğretim Kurumları Yönetmeliği'nin "öğretim elemanları" başlıklı 23. maddesinin 2. fıkrasında, " Vakıf yükseköğretim kurumlarında görev alacak olan akademik ve idari personelin çalışma esasları 2547 sayılı Kanunda devlet üniversiteleri için öngörülen hükümlere tabidir. Bu personelin aylık ve diğer özlük hakları bakımından ise 4857 sayılı İş Kanunu hükümleri uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.

Vakıf yükseköğretim kurumlarında görev alan akademik ve idari personelin çalışma esaslarının, 2547 Sayılı Kanun'da Devlet üniversiteleri için öngörülen hükümlere tabi olduğu belirtilerken ifade edilmek istenen hususun vakıf yükseköğretim kurumlarında görev alan akademik personelin mesleki güvenceleri ile Devlet yükseköğretim kurumlarında görev alan akademik personelin mesleki güvenceleri arasında ayırım olmayacağıdır. (Yargıtay Hukuk Genel Kurul Kararı, 22.03.2017, E. 2015/7-1738, K. 2017/523)

Diğer taraftan, öğretim görevlileri ücret, çalışma saatleri, izin günleri ve sosyal güvenlik gibi hakları konusunda 4857 Sayılı İş Kanununa tabi olacaklardır. Konuya ilişkin yargıya bakıldığında da öğretim görevlilerinin bireysel alacak taleplerine ilişkin davaların iş mahkemelerinde görülmesi gerektiği yönünde ilke kararları istikrar kazanmış durumdadır. (Yarg.9.HD, 12.01.2016, E. 2015/35581, K. 2016/298; Yargıtay 7.HD., T. 01.04.2014, E.2014/2145, K.2014/7139; Uyuşmazlık Mahkemesi, T.11.4.2016, E.2016 / 203, K. 2016/ 242)

7036 sayılı Kanunun 5. maddesi gereğince iş mahkemelerinin hizmet sözleşmelerine tabi işçiler ile işveren veya işveren vekilleri arasında, iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuk uyuşmazlıklarına bakacağı düzenlendiğinden öğretim elemanlarının işçi olarak kabul edilmesi gerektiği anlaşılacaktır

Bu açıklamalardan da anlaşılacağı üzere; 4857 sayılı İş Kanununun 30. maddesinde elli ve daha fazla işçi çalıştıran işverenler için engelli işçi çalıştırma yükümlülüğü bulunduğundan,  öğretim görevlilerinin yukarıda belirtilen düzenlemeler ile yargı kararlarının dikkate alındığında, işçi olarak kabul edilmesi gerekeceğinden engelli işçi sayısının tespitinde hesaba dahil edilerek muaf tutulmaması gerekmektedir.

E.İş Başmüfettişi Ali Haydar KİTİŞ