2019-07-24

Veri cihazı için yapılan harcamanın gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı

---

TARİH	:	24.07.2019
SAYI	:	62030549-120[40-2018/1256]-E.599580
KONU	:	Veri cihazı için yapılan harcamanın gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı

İlgi: ......

İlgide kayıtlı özelge talep formunda; şirketinizin … TL den 300 Adet veri cihazını bedelsiz olarak bakkal ve marketlere dağıttığınız, bu cihazlar aracılığıyla söz konusu bakkal ve marketlerde yapılan ürün satışlarına ilişkin elde ettiğiniz veriler ile çeşitli alanlarda araştırma yaptığınız ve sahadan toplanan bilgilerle şirketlere özel raporlar hazırladığınız, bahse konu cihazların herhangi bir ekonomik değer ve ömrünün bulunmadığı, amortisman listesinde yer alan sınıflandırmalar içinde yer almadığı, Ar-Ge niteliğinde ve şirkete özgü olan cihazların dağıtıldıktan sonra kaybolma çalınma ve kırılma gibi durumlarda yenileri ile değiştirildiği belirtilerek, bu cihazlar için yapılan harcamaların doğrudan gider yazılıp yazılamayacağı ve amortisman ayrılıp ayrılamayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

I. VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:

213 sayılı Vergi Usul Kanununun;

• 313. maddesinde,

"İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269. madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edavat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesinin amortisman mevzuunu teşkil edeceği; değeri (2019 yılı için) 1.200-TL'yi aşmayan peştemallıklar ile işletmede kullanılan ve değeri (2019 yılı için) 1.200-TL'yi aşmayan alet, edevat, mefruşat ve demirbaşların amortismana tabi tutulmayarak doğrudan doğruya gider yazılabileceği, iktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edenlerde bu haddin topluca dikkate alınacağı",

• 315. maddesinde,

"Mükelleflerin amortismana tâbi iktisadî kıymetlerini Hazine ve Maliye Bakanlığının tespit ve ilân edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri, ilân edilecek oranların tespitinde iktisadî kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı",

• 320. maddesinde,

"Amortisman süresinin kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlayacağı hükme bağlanmıştır. Bu bağlamda, bir iktisadi kıymetin amortismana tâbi tutulabilmesi için, işletmenin envanterine kayıtlı olması, kullanıma hazır halde bulunması, işletmede bir yıldan fazla kullanılması, yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunması ve değerinin Vergi Usul Kanununda yazılı haddin üzerinde olması gerekmektedir."

hükümlerine yer verilmiştir.

Ayrıca, anılan Kanunun 313. maddesinde yer alan "iktisadi ve teknik bakımdan bütünlük" ifadesi ile bir işletmede belli bir fonksiyon etrafında birleşerek bir üretimde bulunan veya üretime herhangi bir aşamada bir değer kazandıracak nitelikteki bir fonksiyonu, birbirini tamamlayarak yerine getiren iktisadi kıymetler topluluğu ifade edilmekte olup, söz konusu had uygulamasında, aynı fonksiyona hizmet eden iktisadi kıymetlerin toplam değerleri dikkate alınması icap etmektedir.

Diğer taraftan, mezkûr Kanunun 315. maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak "Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları" tespit edilmiş ve bu oranlar 339, 365, 389, 399, 406, 418, 439, 458 ve 506 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki liste ile açıklanmıştır. Bu kapsamda, mezkûr listede, "3.49.1. Teleks ve data modem cihazları, data terminal ara birim cihazları, interaktif telekontrol sistemleri, network yan bileşenleri, veri iletişim sistemleri, plaka tanıma sistemi, v.b." sırası kapsamındaki iktisadi kıymetler için faydalı ömür 5 yıl, normal amortisman oranı ise %20 olarak tespit edilmiştir.

Buna göre, şirketlere özel raporlar hazırlanmasını teminen, perakende satış noktalarından toplanan ürün satış bilgisinin, potansiyel müşteri verisi, hava durumu ve sosyal aktivite gibi özel veriler ile harmanlanması suretiyle gerçek ve anlık verilerin analiz edilmesine yönelik sistem dahilinde, şirketiniz tarafından bakkal ve marketlerde yapılan ürün satışlarına ilişkin verilerin temini amacıyla söz konusu yerlere bedelsiz konulduğu belirtilen ve üye işyerleri (bakkal/market) ile yapılan protokolün feshedilmesi halinde geri alınacak olan veri aktarım cihazının mezkur amortisman listesinin (3.49.1) numaralı sırası kapsamında, faydalı ömür 5 yıl ve amortisman oranı %20 dikkate alınmak suretiyle amortisman yoluyla itfa edilmesi gerekmektedir.

II. KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde; kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Gelir Vergisi Kanununun 38. maddesinde ise,

"Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet farktır. Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce;

1. İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir;

2. İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur.

Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanunun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41. maddeleri hükümlerine uyulur."

Aynı Kanunun 40 ıncı maddesinde ise,

"Safi kazancın tespit edilmesi için aşağıdaki giderlerin indirilmesi kabul edilir;

...

7. Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar.

..."

hükümlerine yer verilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketinizin ticari faaliyeti kapsamında ürün satış bilgilerini, potansiyel müşteri verileri, hava durumu, sosyal aktivite gibi özel verileri de dikkate alarak analiz etmek üzere, bakkal, market vb. perakende satış yapan yerlere bedelsiz olarak teslim edilen veri cihazları dolayısıyla Vergi Usul Kanununa göre ayrılan amortisman tutarlarının, ilgili olduğu dönemde Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (7) numaralı bendine göre kurum kazancının tespitinde gider olarak olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.