Yazı fontu: Boyutu:
 

2019-10-15

PRİM TEŞVİKLERİNDEN YASAKLANMA İSTİSNASINDAN 49 VE ALTINDA SİGORTALI ÇALIŞTIRAN İŞVERENLER YARARLANAMAZ


Kayıt dışı sigortalı çalıştırdığı tespit edilen işverenler prim teşviklerinden evvelce bir yıl süreyle yararlanamazken, 5510 sayılı Kanuna ilave edilen Ek 14. madde ile bir yıllık yasaklama süresi ilk tespitte bir aya düşürülmüş, üç yıl içinde ikinci defa kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının tespiti halinde yasaklama süresi bu defa bir yıl olarak düzenlenmiştir.

Ayrıca yine aynı madde ile beş kişiden fazla olmamak şartıyla çalıştırılan sigortalı sayısının % 1’ini aşmayan sayıda sigortalıyı kayıt dışı çalıştırdığı tespit edilen işletmeler istisna kabul edilerek, yasaklama kapsamı dışında tutulmuşlardır.

Yasal mevzuat

8/3/2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6824 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa ilave edilen Ek 14 üncü maddede;

Mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işyerleri ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden her bir tespit için ise bir yıl süreyle bu Kanun, 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununda yer alan sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamaz. Bu Kanun ve 3294 sayılı Kanun ile 4447 sayılı Kanunda bu maddeye aykırı olan hükümler uygulanmaz.

Bu madde hükümleri 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin beşinci fıkrası ve geçici 17 nci maddesi ile bu Kanunun geçici 71 inci maddesi; bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığına yönelik tespitlerde ise 4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu ve geçici 15 inci maddeleri ile 3294 sayılı Kanunun Ek 5 inci maddesi hakkında uygulanmaz.

Beş kişiden fazla olmamak koşuluyla çalıştırılan toplam sigortalı sayısının %1’ini aşmayan sayıda, çalıştırılanların sigortalı olarak bildirilmediğinin veya bildirilen kişilerin fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde birinci fıkra hükümleri uygulanmaz.

Mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırılanların sigortalı olarak bildirilmediğinin veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi nedeniyle bu Kanun, 3294 sayılı Kanun ve 4447 sayılı Kanunda yer alan sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden ilgili Kanun hükümleri nedeniyle bir yıllık yararlanamama kapsamına giren ve bu maddenin yürürlük tarihinde bu bir yıllık yararlanamama süresi devam eden işyerleriyle ilgili olarak yararlanamamaya esas olan tespitler bu maddenin birinci fıkrası kapsamında ilk tespit sayılır, ancak bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlerde yararlanılmayan sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden de yararlanılamaz.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir.”

Hükümleri yer almaktadır.

49 ve altında sigortalı çalıştıran işletmeler bu istisnadan hiçbir şekilde yararlanamazlar

5510/Ek-14 üncü maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar SGK’nın 2017/18 genelgesi ile belirlenmiştir.

Genelgede %1 lik sayının belirlenmesi ile ilgili olarak; “İşyerinden Kuruma bildirilen toplam sigortalı sayısının % 1’inin hesaplanması sonucunda bulunan sayının küsuratlı olması halinde, yarıma kadar kesirler dikkate alınmayacak, yarım ve üzerinde olan kesirler ise tama iblağ edilecektir. Buna göre, işyeri toplam sigortalı sayısının % 1’inin hesaplanması sonucu bulunan sayı 0,01 ila 0,49 arasında ise 0 (sıfır) olarak dikkate alınacak, 0,50 ila 0,99 arasında ise tama iblağ edilecektir.” Şeklinde açıklama yapılmıştır.

Bu açıklamalara göre, 49 ve altında sigortalı çalıştırılan işletmelerdeki % 1’lik dilim, 0,01 ila 0,49 arasında kalacağından bulunan sayı 0 (sıfır) olarak kabul edilecektir.

Haliyle 49 ve altında sigortalının istihdam edildiği işletmelerde kayıt dışı çalıştırıldığı tespit edilen sigortalı sayısı 1 kişi bile olsa, kayıt dışı çalıştırılan sigortalı sayısı işyerinde çalışan sigortalı sayısının % 1’inin üzerinde olacağından hiçbir şekilde bu istisnadan yararlanılamayacak, başka bir ifadeyle 49 ve altında sigortalı istihdam eden işletmelerce prim teşviklerinden ilk tespitte bir ay, bir yıl içinde ikinci defa tespiti halinde bir yıl süreyle yararlanılamayacaktır.

Örneğin 15 sigortalının istihdam edildiği bir işletmede 1 sigortalının kayıt dışı çalıştırıldığı tespit edilmiş ise;

15 X 1 / 100 = 0.15 olarak bulunan sayı 0 (sıfır) olarak dikkate alınacağından,  kayıt dışı çalıştırıldığı tespit edilen 1 sigortalı sayısı, % 1’lik dilimi aştığından istisna kapsamında değerlendirilmeyerek işyeri prim teşviklerinden yasaklanacaktır.

Gülbenk Müşavirlik

GÜLBENK MÜŞAVİRLİK
Adres: Mustafa Kemal Mah. 2155. Sk. Nep Office 4 K:2 D: 9-10 Çankaya ANKARA Tel : 0(312) 223-6314 Faks : 0(312) 223-5985