Serbest meslek erbabına yapılan ödemelerin Gelir Vergisi, Vergi Usul ve KDV Kanunu karşısındaki durumu hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı dilekçenizde, serbest meslek erbabına yapılan ödemelerin Vergi Usul, Gelir Vergisi ve Katma Değer Vergisi mevzuatı karşısındaki durumu hakkında bilgi istenilmektedir.

GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

1. 193 sayılı GVK.nun "Serbest Meslek Kazançları" başlıklı 65. maddesinde; "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

   Serbest meslek faaliyeti, sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır…" hükmüne yer verilmiş olup, aynı Kanunun "Vergi Tevkifatı" başlıklı 94. maddesinde; "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.

   …

    

2. Yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden (Noterlere serbest meslek faaliyetlerinden dolayı yapılan ödemeler hariç);

    

   1. 18. madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden, (2009/14592 sayılı B.K.K. ile 03.02.2009 tarihinden itibaren % 17)

       

   2. Diğerlerinden, (2009/14592 sayılı B.K.K. ile 03.02.2009 tarihinden itibaren) % 20, oranında tevkifat yapılması gerektiği hüküm altına alınmıştır.

   Aynı Kanunun 96. maddesinde, "…Vergi tevkifatı, ücretler dışında kalan ödemelerde gayrisafi tutarlar üzerinden yapılır. Kesilmesi gereken verginin ödemeyi yapan tarafından üstlenilmesi halinde bu vergi, bilfiil ödenen miktar ile ödemeyi yapanın yüklendiği verginin toplamı üzerinden hesaplanır."

hükmüne yer verilmiştir.

Bu hükümlere göre, tarafınızca verilecek serbest muhasebecilik ve mali müşavirlik hizmeti karşılığında, tarafınıza yapılacak ödemelerin brüt tutarı üzerinden GVK.nun 94/2. maddesi gereğince % 20 oranında vergi kesintisi yapılması gerekmekte olup; vergi kesintisi tutarının ödenen brüt tutar ile kesinti oranının çarpılması yoluyla bulunması mümkündür.

Öte yandan, söz konusu vergi kesintisinin, tarafınıza yaptıkları ödemeler üzerinden kesinti yapmak zorunda olan vergi sorumlularınca, adı geçenin gelir vergisine mahsuben muhtasar beyanname ile beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir.

VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:

İlgide kayıtlı dilekçenizde bahsi geçen serbest meslek makbuzunun düzenlenmesi hususunda uygulamaya ilişkin usul ve esaslar; 213 sayılı VUK.nun "Makbuz Mecburiyeti" başlıklı 236 ve "Makbuz Muhteviyatı" başlıklı 237. maddelerinde, ayrıca 323, 246, 243 ve 141 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile 221 ve 215 Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliğlerinde açıklanmıştır.

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

KDVK.nun 1/1. maddesinde; Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu; aynı Kanunun 10/a maddesinde, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması, 10/b maddesinde, malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi ile, 10/c maddesinde ise kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması ile vergiyi doğuran olayın meydana geleceği hüküm altına alınmıştır.

Bu hükümlere göre, serbest meslek faaliyeti çerçevesinde ifa edilen hizmetler katma değer vergisine tabi olup, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel katma değer vergisi matrahı olarak dikkate alınacaktır.

Öte yandan, kısım kısım yapılan hizmet niteliğinde olup, süreklilik arz eden serbest meslek faaliyetlerinde ise her vergilendirme döneminde müşterilere verilen hizmetlere ait bedellerin tesbit edilip, bu bedellere ilişkin katma değer vergisinin hesaplanarak, ilgili dönem katma değer vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.

Diğer yandan, yükümlülerin müşterileri ile yaptıkları sözleşme uyarınca, yapmış oldukları hizmet bedelini tahsil edip etmemeleri, Katma Değer Vergisi Kanunu açısından bir hüküm ifade etmemektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır