Üyelerden alınan aidatların KDV ve KV yönünden değerlendirilmesi Hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı dilekçenizde, kooperatifinizin giderlerinin üyelerinizden alınan aidatlarla karşılandığı belirtilerek, kurumlar vergisi ve katma değer vergisi yönünden değerlendirilmesi hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmiştir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 2. maddesinde kooperatiflerin kurumlar vergisi mükellefleri arasında olduğu belirtilmiş olup, kurumlar vergisinden muaf olan kurumların sayıldığı 4. maddesinin (k) bendinde tüketim ve taşımacılık kooperatiflerinin haricindeki kooperatiflerin kurumlar vergisi muafiyet şartlarına ilişkin hükümlere yer verilmiş, diğer bir anlatımla tüketim ve taşımacılık kooperatifleri muafiyet kapsamı dışında tutulmuştur.

Aynı Kanunun 1. maddesinin son fıkrasında;

"Kurum kazancının gelir vergisinin konusuna giren gelir unsurlarından oluşacağı",

6. maddesinde de;

"Kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde, GVK.nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı"

Hüküm altına alınmıştır.

Diğer taraftan, 3065 sayılı KDVK.nun 1. maddesinde;

"Ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu, ticari, sınai, zirai faaliyet ile serbest meslek faaliyetinin devamlılığı, kapsamı ve niteliğinin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre; GVK.nunda açıklık bulunmadığı hallerde, Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edileceği, bu faaliyetlerin kanunların veya resmi makamların gösterdiği gerek üzerine yapılması, bunları yapanların hukuki statü ve kişilikleri, Türk tabiiyetinde bulunup bulunmamaları, ikametgah veya işyerlerinin yahut kanuni merkez veya iş merkezlerinin Türkiye'de olup olmamasının işlemlerin mahiyetini değiştirmeyeceği ve vergilendirmeye engel teşkil etmeyeceği"

Hükümlerine yer verilmiştir

Ayrıca 213 sayılı VUK.nun 232. maddesinde;

"Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin fatura kullanma mecburiyetinin bulunduğu"

Hüküm altına alınmış olup, Kanunun 177. maddesinde;

"Birinci sınıf tacirler sayılarak 5. bendinde kurumlar vergisine tabi olan diğer tüzel kişilerin birinci sınıf tacir olduğu"

Belirtilmiştir.

Diğer taraftan, Karayolları Taşıma Yönetmeliğinin 2. maddesinde;

"Taşıma mesafesine bakılmaksızın il sınırları içinde yapılan yolcu taşımaları, 100 kilometreye kadar olan şehirlerarası yolcu taşımaları ile belediye sınırları ile mücavir alanı içindeki şehiriçi yolcu taşımalarının, bu Yönetmeliğin kapsamı dışında olduğu, bunlar için Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik yürürlüğe konuluncaya kadar, il sınırları içinde yapılan yolcu taşımaları ile 100 kilometreye kadar olan şehirlerarası yolcu taşımaları il ve ilçe trafik komisyonları ile işbirliği yapılmak suretiyle ilgili valiliklerce, belediye sınırları ile mücavir alanı içindeki şehiriçi yolcu taşımaları il ve ilçe trafik komisyonları ile işbirliği yapılmak suretiyle ilgili belediyelerce, bu Yönetmeliğin taşımacılar için getirdiği sorumluluk ve yükümlülükler dikkate alınarak düzenleneceği"

Açıklanmıştır.

Ulaştırma Bakanlığı tarafından kısa mesafeli yolcu taşımalarına ilişkin olarak yayımlanan 26.01.2009 tarih ve 2009/KUGM-06/YOLCU sayılı genelgenin 1. maddesinde;

"Taşıma mesafesine bakılmaksızın il sınırları içinde yapılan yolcu taşımaları ile 100 kilometreye kadar olan şehirlerarası yolcu taşımalarını düzenleyen "(Y) Yetki Belge Yönergesi"nin Valilikler tarafından hazırlanarak yayımlanacağı, il sınırları ile belediye sınırları aynı olan (kesişen) iller için söz konusu yönergenin hazırlanmayacağı ve (Y) yetki belgesi düzenlenmeyeceği"

Belirtilmiştir.

Buna göre; 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa göre vergi mükellefi olan taşımacılık kooperatiflerinin ortaklarından makbuz mukabili tahsil ettikleri üye aidatları bir gelir unsuru niteliğinde olduğundan, kooperatifinizce (Y) yetki belgesi sahibi ortaklarından tahsil edilen üye aidatları için fatura düzenlenmesi ve söz konusu aidat bedelleri üzerinden katma değer vergisi hesaplanması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır